حکومت در این کشور زیر نظر پاپ است و پاپ همه کاره آن محسوب می‌شود. در حال حاضر رئیس حکومت این کشور پاپ بندیکت شانزدهم است.

پاپ بندیکت شانزدهم در سال 2006 پس از مرگ پاپ ژان پل دوم این سمت را به عهده گرفت.

واتیکان تابع قوانین بین‌المللى است به همین دلیل مى‌تواند به کشورهاى مختلف نماینده دیپلماتیک بفرستد و پذیراى دیپلمات‌هاى کشورهاى دیگر هم باشد.

با این حال به دلیل محدودیت جغرافیایى، سفارتخانه‌هاى کشورهاى دیگر در قسمت ایتالیایى شهر رم قرار دارند. حتى سفارت ایتالیا نیز در رم قرار دارد.

واتیکان عضو ناظر سازمان ملل متحد است و در ژوئیه سال ۲۰۰۴ تمام حقوق عضویت کامل را به جز حق راى به دست آورد.

قدرت اجرایی این کشور در درست کاردینال‌هاست. تمامی اعضای حکومت واتیکان را کاردینال‌ها و اسقف‌ها تشکیل می‌دهند. اسقف اعظم سلستینو میگلیوره، نماینده دائم واتیکان در سازمان ملل متحد است.

شورای کاردینال‌ها گروه مشاوران پاپ را تشکیل می‌دهند و در صورت مرگ پاپ آنها هستند که پاپ جدید را که حتما باید کمتر از 80 سال سن داشته باشد، انتخاب می‌کنند.

یک نکته جالب درباره این کوچکترین کشور جهان این است که شهروند دائمی ندارد. کسانی که در این کشور کار می‌کنند و خانواده‌هایشان شهروند آن محسوب می‌شوند اما این شهروندی تنها تا زمانی اعتبار دارد که در واتیکان کار می‌کنند و با تمام شدن دوره کاری‌شان این تابعیت لغو می‌شود.

تقریبا تمام ۹00 شهروند واتیکان را افراد روحانى عالى‌رتبه، کشیش‌ها، راهبه‌ها و نگهبانان تشکیل مى‌دهند. سه هزار کارگر و کارمند نیز در واتیکان وجود دارند که محل زندگیشان خارج از واتیکان است.

این شهر توسط قدیمی‌ترین و کوچک‌ترین ارتش منظم جهان حفاظت می‌شود: گارد سوئیس. این گارد از سربازانی با ملیتی سوئیسی که همگی مردانی مجرد و کاتولیک هستند تشکیل شده است. تعداد این گارد با احتساب محافظان شخصی پاپ یکصد نفر است.

زبان رسمی این کشور لاتین است و مردم به زبان ایتالیایی نیز سخن می‌گویند. هرچند این کشور کوچک حتی خیابان ندارد که روی نامه‌ها نوشته شود اما یکی از بزرگترین اداره‌های پست جهان را دارد، زیرا روزانه به ازای هر نفر از جمعیت این کشور 7200 نامه می‌رسد.

مهمترین منبع اقتصادی واتیکان اعانه‌ها هستند که مردم و کشورهای مسیحی هر سال مبالغی را به عنوان کمک به این کشور می‌فرستند.

منبع بعدی درآمد این کشور گردشگران و زائران هستند. واتیکان درآمد خوبی هم از محل فروش تمبر جذب می‌کند.

واحد پول این کشور لیره واتیکان است که هر لیره برابر است با یک یورو.

دامنه اینترنتی واتیکان va. است. شبکه رادیویی این کشور را که رادیو واتیکان نام دارد خود مارکنی، مخترع رادیو راه‌اندازی کرده است.